۱۵۹۱ میلادی، فراز برج کج پیزا

انبوه جمعیت گرد آمده به خوبی از ارتفاع ۱۸۳ فوتی قابل مشاهده است. جمعی از اساتید دانشگاه، تعداد قابل توجهی از دانشجویان، چند تن از بزرگان کشور و خیل مردم عادی برای مشاهده ای ارزشمند از راه های دور و نزدیک به اینجا آمده اند. هوای مدیترانه ای پیزا امروز آرام است و بهترین فرصت برای اثبات یادداشت های از پیش منتشر شده است. گالیلئو گالیله از دو دستیارش می خواهد آزمایش را آغاز کنند. دو سنگ یکی به وزن ۱ پوند و دیگری به وزن ۱۰۰ پوند که به زحمت از صدها پله ی فرسوده و لغزنده برج بالا آورده شده اند، به طور همزمان و از یک ارتفاع از فراز برج رها می شوند. آنچه که رخ می دهد برای گالیلئو مثل روز روشن است اما برای خیل جمعیت، شگفت انگیز و غیر قابل باور است! حال زمان سر کیف شدن حاصل از غرورِ اثبات ادعا توسط گالیلئو است. نتیجه آزمایش و مشاهداتِ بزرگان کشور، اساتید دانشگاه، دانشجویان و مردم شهر همگی باید مدعی بر صداقت ادعای گالیلئو باشند، اما واقعیت چیز دیگریست. افراد کمی آنچه را که دیده اند می پذیرند و اغلب افراد به مخالفت با آن برمی خیزند.

بیایید کمی به عقب بازگردیم …

چهارصد سال پیش از میلاد مسیح، یونان

” یک وزنه معین مسافت معینی را در زمانی معین می پیماید (سقوط می کند.)؛ وزنه بزرگتر همین مسافت را در مدت زمان کمتری طی می کند، این زمانها با سنگینی وزنه ها نسبت معکوس دارند. “

این نظریه را ارسطو در حالی ارائه می دهد که همه او را به عنوان مرجع و سرچشمه تمامی علوم به شمار می آورند.

۲۰۱۹ میلادی، تهران!

دو سنگ یکی به وزن صد برابر دیگری در زمان یکسان از ارتفاع مشخص رها می شوند. امروز برای ما واضح است که هر دو سنگ بطور همزمان به زمین میرسند چرا که معادله حرکت در مسئله سقوط آزاد مستقل از جرم است. اما همین امر کمتر از ۴۵۰ سال پیش در حالی برای هیچ کس قابل باور نیست که گالیلئو گالیله بطور عملی درستی آن را برای ایشان اثبات می کند.

مطلب فوق از دو جهت به طرز کنایه آمیزی قابل بررسی است :

یک آنکه جمعیت حاضر در آزمایش برج پیزا تعصب را به مشاهده و تعقل برتری می دهند و با آنکه شاهد عدم تاثیر وزن در سقوط آزاد سنگ ها هستند، از آنجا که به درستی ارسطو ایمان دارند و در اجتماع خویش مخالفت و عدم پذیرش حرف او را نشان از عدم سلامت عقلی می دانند از پذیرش حقیقت سر باز می زنند. تلخ تر آنکه در میان آن جمعیت افراد مطالعه گر و صاحب اندیشه کم نبوده اند!

دوم آنکه از زمان ارائه نظریه حرکت ارسطو تا زمانی که اولین بشر (گالیله) به درستی حرف او شک می نماید و یا حداقل تصمیم می گیرد یک امر ثابت شده را آزمایش و مشاهده کند چیزی حدود دو هزار سال زمان می برد. دو هزار سال فقط برای یک شک، دوهزار سال برای رها کردن دو سنگ و دو هزار سال به وسعت حماقت بشر!